Μια γνώμη για το “Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα”
Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα…Τι παμε να δούμε;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ: Παρασκευή βράδυ γεμάτο κρύο με βρήκε να περιμένω την παρέα μου έξω από το θέατρο Μπέλλος. Κοιτούσα την ταμπέλα και αναρωτιόμουν τι πάμε να δούμε; “Η λέξη “Πρόοδος” στο στόμα της μαμάς ηχούσε πολύ φάλτσα”….Πολύ περίεργο δεν έχει καθόλου εμπορικό όνομα….Σκέφτηκα. Αφού είπαμε τα νέα μας, με τους αργοπορημένους της παρέας μπήκαμε στις θέσεις μας και χωρίς να περιμένουμε πολύ ξεκίνησε ένα ταξίδι σε μια πόλη, κατεστραμμένη από την δίνη του πολέμου. Αφέθηκα , αναθεώρησα την πρώτη σκέψη μου και πιστέψτε με έχει πολλά να πει αυτό το έργο.
ΣΑΣΑ ΑΓΓΕΛΗ: Σάββατο μεσημέρι και τριγυρίζει στο μυαλό μου η παράσταση της χθεσινής βραδιάς. Δεν ξέρω τι είναι αυτό ακριβώς που θέλω να πω , αυτά που αισθάνεσαι δεν ντύνονται πάντα με λέξεις, τα πιο σημαντικά μεταδόθηκαν μέσα από σιωπές, βλέμματα και σώματα που φώναζαν δυνατά αυτό που οι λέξεις δεν χρειάζεται να πουν. Ας ξεκινήσουμε όμως από τον τίτλο. Βλέπεις αυτό τον μακροσκελή τίτλο και σκέφτεσαι σίγουρα μμ πολύ κουλτουρέ, ψαγμένο, και τώρα τι πάω να δω, θα είναι από αυτά που δεν καταλαβαίνεις τίποτα.. και οι ηθοποιοί δεν είναι σταρ μωρέ άστο…. Πάμε τώρα να αναιρέσουμε όλες αυτές τις σκέψεις.
ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΨΥΧΗ
όταν βάλλεται από εθνικές έριδες, ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και διεθνή οικονομικά συμφέροντα;
Η ομάδα “The Young Quill”
από τον Σεπτέμβριο του 2022, ανέλαβε την επαναλειτουργία και τη διαχείριση του Θεάτρου Μπέλλος στην Πλάκα (o χώρος στοχεύει στην υποστήριξη και στη φιλοξενία θεατρικών ομάδων). Σαυτό λοιπόν το μικρό θέατρο Μπέλλος , στην καρδιά της Αθήνας , της Πλάκας , του πεζόδρομου γεννιέται από την όμορφη αυτή ομάδα με την καθοδήγηση της Αικατερίνης Παπαγεωργίου ένα υπέροχο και πολύ σύγχρονο έργο που διαχειρίζεται την ιστορία με τον τρόπο του θεάτρου και της ποίησης. Η έννοια της προόδου είναι κάτι που απασχολεί τους πάντες. Η πρόοδος στη ζωή, η σχολική πρόοδος, η κοινωνική πρόοδος, η τεχνολογική πρόοδος. Τι γίνεται όμως όταν αυτή η λέξη φαλτσάρει;
Το έργο
- Ο Βίγκαν και η Γιάσμινσκα επαναπατρίζονται στο χωριό τους μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου της Γιουγκοσλαβίας αναζητώντας τη σορό του Βίμπκο, του χαμένου τους γιου που πολεμούσε. Η τοπική κοινωνία τους αντιμετωπίζει με καχυποψία αναζητώντας τρόπους να εκμεταλλευτεί οικονομικά το πένθος τους. Τα πάντα, ακόμα και οι άνθρωποι, ζωντανοί ή νεκροί, είναι εμπορεύσιμα. Η μοναδική πηγή εσόδων του ζευγαριού είναι η κόρη τους, Ίντα, η οποία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου μπλέκεται με κύκλωμα σωματεμπορίας και πλέον εκπορνεύεται στην κεντρική Ιταλία. Η ίδια βιώνει μια παράλληλη ιστορία εξευτελισμού της ανθρώπινης ύπαρξης.
- Ο συγγραφέας, Ματέι Βίζνιεκ, συνθέτοντας το κείμενο του στις αρχές του 2000 διερωτάται με σαφήνεια, τι θεωρούμε «πρόοδο» τον 21ο αιώνα, ερχόμενοι από όλους τους πολέμους, τις βιαιοπραγίες και τους ξεριζωμούς που στιγμάτισαν τον 20ο και διαδραματίστηκαν στο βωμό της προόδου και του κέρδους. Δεν έχει σημασία ποιόν πόλεμο, αν αφορά την πρώην Γιουγκοσλαβία, την Ουκρανία ή το Ισραήλ. Το έργο εστιάζει στα πιο βαθιά ζοφερά σημεία και επικεντρώνεται στο ερώτημα: Πώς υπάρχει αλήθεια κανείς μετά από έναν πόλεμο; Πώς μπορεί να συνεχίσει τη ζωή του όταν όλα έχουν αλλάξει και μετατοπιστεί; Όταν και εσύ ο ίδιος, δεν είσαι πια ο εαυτός σου;
Με μια ματιά σκηνοθετική
Η σκηνοθέτης Α.Π. χειρίζεται με γνώση , ισορροπία , ευαισθησία και φαντασία το έργο ενώνοντας δύο κόσμους τον ρεαλιστικό και του ονείρου/του παραλόγου – με τρόπο ποιητικό εστιάζοντας στο ανθρώπινο στοιχείο που πάντα μένει μετέωρο σε έναν πόλεμο. Αξιοποιεί κάθε γωνία του χώρου και της σκηνής, αλλά και τους φωτισμούς που μας μετακινούν με ευκολία από το ένα μέρος στο άλλο χωρίς να αλλάζει σκηνικό. Επίσης, χρησιμοποιώντας τόσο απλά αλλά και τόσο σημαντικά αντικείμενα που οικειοποιούν περισσότερο το κείμενο δείχνει πως έννοιες όπως ο θάνατος, η απώλεια, οι αξίες, οι ανθρώπινες σχέσεις μας αφορούν όλους.
-Σε ενδιαφέρει η σκηνοθεσία; Μάθε περισσότερα για το σεμινάριο σκηνοθεσίας θεάτρου!
Με μια ματιά ερμηνευτική
Οι πέντε ηθοποιοί σαν μια δεμένη ομάδα που μιλάνε την ίδια γλώσσα συνυπάρχουν υπέροχα μεταξύ τους αλλά και μεταπηδούν σε πολλαπλούς ρόλους για τις ανάγκες του έργου κρατώντας τον θεατή συνεχώς ενεργοποιημένο. Οι τσακισμένοι γονείς (Δημήτρης Πετρόπουλος, Μάνια Παπαδημητρίου) που συγκλονίζει η στάση του σώματος τους και η ομιλητική σιωπή τους που ψάχνουν λύτρωση στα λείψανα του γιού τους. Ο γιος (Τάσος Λέκκας) με την ποιητική και αέρινη ερμηνεία αλλά και την ισορροπία δραματικής-κωμικής απόδοσης της τρανς πόρνης. Η κόρη (Ελίζα Σκολίδη) με την εντυπωσιακή κινησιολογία, την μαγική φωνή, την κωμική γριά γειτόνισσα αλλά και ο γείτονας ή ο πελάτης στο μπάρ (Αλέξανδρος Βάρθης) με τις έντονες εναλλαγές στους ρόλους τόσο εκφραστικά όσο και κινησιολογικά. Οι ηθοποιοί με τρομερή μαεστρία λοιπόν υπογράμμισαν μέσα από την ψυχολογική και σωματική κατάσταση του ρόλου κάθε ατάκα του έργου και με την ερμηνευτική τους δεινότητα σε πέταγαν σε βαθιά θάλασσα των συναισθημάτων.
Μια στιγμή που μου έκανε εντύπωση
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ: οι φιγούρες στα μαύρα με μάσκες διπλής όψης από σεμεδάκια – μία συνομιλία ίσως με τις παραδόσεις- το ένα πρόσωπο να κοίτα την νέα πορεία και το άλλο να αγναντεύει τον τόπο που άφησαν πίσω…Συγκλονίζει η στάση τους και τα λόγια που είπε η σιωπή τους.
ΣΑΣΑ ΑΓΓΕΛΗ: η Ίντα που ψιθυρίζει ένα δημοτικό τραγούδι του τόπου της ως μοναδικό μέσο αντίστασής της και που τραγουδά δυνατά κάθε φορά που γίνεται υποχείριο του κάθε πελάτη. Επίσης η στάση του σώματος της πάνω στο στύλο του μπάρ-που γυρνά σαν ένα κομμάτι κρέας σε ένα κρεοπωλείο.
Τι μας έμεινε
- Μία καταβύθιση στην πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης ,αφήνοντας το ερώτημα για το αν η «πρόοδος» είναι τελικά η αξία που πρέπει να καθορίζει την πολιτική, την κοινωνία, την οικονομία, ακόμα και τον ίδιο τον άνθρωπο.
- Ένα πολιτικό θεατρικό έργο, που παρουσιάζει την ιστορία των άγνωστων γειτόνων μας, την ιστορία των πολέμων της, των χιλιάδων νεκρών της αλλά και τους τύπους ανθρώπων που υπάρχουν σε κάθε κοινωνία, σε πόλεμο και σε ειρήνη, που πατούν στην ανάγκη των άλλων, που κερδίζουν από τον πόνο τους, που χαίρονται με την καταστροφή τους.
- Η δηλητηρίαση των σχέσεων της καθημερινής συνύπαρξης των ανθρώπων από τους σχεδιασμούς των πολέμων. Ο τρόπος που μαθαίνουν να συνεχίζουν τη ζωή τους.
- Μια καταπληκτική ομάδα, μια όμορφη συνεργασία και μια σκέψη για εμάς : ότι οφείλουμε να βλέπουμε ομάδες στο θέατρο – η δυναμική τους είναι άλλη, η αγάπη και η δοτικότητα πάνω σαυτό που κάνουν μεγάλη και φαίνεται.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Συγγραφέας: Ματέι Βισνιέκ
Σκηνοθεσία: Αικατερίνη Παπαγεωργίου
Σκηνικά: Μυρτώ Σταμπούλου
Κοστούμια: Ειρήνη Γεωργακίλα
Μουσική: Μαρίνα Χρονοπούλου
Χορογραφίες: Χρησυίς Λιατζιβίρη
Σχεδιασμός φωτισμών: Κωστής Μουσικός
Βοηθός σκηνοθέτη: Αλεξάνδρα Μαρτίνη
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Επί σκηνής (αλφαβητικά):
Αλέξανδρος Βάρθης, Τάσος Λέκκας, Μάνια Παπαδημητρίου, Δημήτρης Πετρόπουλος, Ελίζα Σκολίδη
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΕΔΩ:
Η *Σάσα Αγγελή
έχει μεγαλώσει στην Αθήνα, σε μια πόλη όπου οι τέχνες ανθίζουν όπου και αν κοιτάξεις. Είναι απόφοιτος του πανεπιστημίου Πειραιώς στο τμήμα οικονομικής επιστήμης και ασχολείται με τη γραμματειακή υποστήριξη σε μια ιδιωτική επιχείρηση. Από μικρή θυμάται να στήνει με τις φίλες της στη γειτονιά παραστάσεις σαν παιχνίδι , συνέχισε λοιπόν το παιχνίδι και ως ενήλικας! Ασχολείται ερασιτεχνικά με το θέατρο τα τελευταία χρόνια και είναι σε ένα από τα τμήματα υποκριτικής της Καταπακτής.
Ο *Γιώργος Παπαδάκης
γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Παπαδιάνικα Λακωνίας, ένα μικρό χωριό κοντά στην Μονεμβάσια. Από μικρός κυνηγάει τα όνειρα του… Ένα από αυτά τον έφερε στην Αθήνα όπου ζει και μόνιμα πλέον.Είναι 25 χρόνων. Είναι γραφίστας και εικονογράφος, ενώ στον ελεύθερο χρόνο του, του αρέσει να σχεδιάζει, να γράφει και να βλέπει παραστάσεις. Εδώ και δύο χρόνια είναι μέλος της Καταπactής, και συγκεκριμένα στην ομάδα της Χρυσούλας Παπαδοπούλου